Theo lời hẹn, chúng tôi trò chuyện nơi quán cà phê nhỏ có tên Kết Nối ở đường Nguyên Tử Lực, bên cạnh nhà Tâm. Trong âm sắc ồn ã pha trộn của tân nhạc và còi xe, Lê Minh Tâm vẫn chia sẻ rành rọt bằng chất giọng của người biết kham nhẫn khi đã trải qua những biến cố đau thương gia đình.

Lê Minh Tâm sinh năm 1995, học phổ thông ở Đà Lạt, thi đậu Trường Đại học Đà Lạt năm 2013, khóa 37 ngành Công nghệ sinh học. Năm 2015, sự cố đau thương bất ngờ đổ ập xuống mái ấm gia đình Tâm, bố mẹ qua đời do tai nạn giao thông khi mới ngoài 50 tuổi, Minh Tâm 20 tuổi, đang học năm 2 đại học, em trai Lê Minh Đạt học lớp 11. Khi bậc sinh thành của 2 em chưa khâm liệm, Lê Minh Tâm kìm nén nỗi đau để lên giảng đường thi hết môn học. “Động lực của ba mẹ bỏ mọi sức lực đi làm thuê là để nuôi 2 anh em đi học… Và khi họ ra đi, không thể khác là mình phải học để không phụ lòng những người đã khuất… Đơn giản lúc đó em chỉ có nghĩ đến thế…”, Tâm lắng lòng chia sẻ. Thời gian éo le đó, anh em Tâm và Đạt đón nhận sự cưu mang, yêu thương to lớn của rất nhiều người, đặc biệt là quý sư thầy và gia đình Phật tử chùa Linh Khứu, mái ấm mà Tâm là thành viên tham gia làm công quả và các đợt thiện nguyện…

Đó cùng là thời điểm vợ chồng thầy Ngọc cô Bình ở Nhật Bản làm nghiên cứu sinh. Họ đã tin tưởng giao Lê Minh Tâm tiếp tục phụ trách phòng thí nghiệm của khoa. Thầy cô hướng dẫn từ xa, bản thân Tâm năng động trong điều hành cùng niềm đam mê nghiên cứu khoa học, các bạn sinh viên không chỉ duy trì hoạt động, hơn thế đã hoàn thành những đề tài nghiên cứu cấp khoa, cấp trường các lĩnh vực về thuốc bảo vệ thực vật từ cây thùa; màu thực phẩm từ thảo dược; nhân giống cây thu hải đường;… đặc biệt đề tài chế phẩm xà phòng từ cây kinh giới núi được giải cấp bộ…

Năm 2017, Lê Minh Tâm tốt nghiệp đại học loại Khá với đề tài luận văn “Khảo sát khả năng sát khuẩn của tinh dầu màng tan trên một số chủng vi sinh vật” đạt loại Giỏi. 17 ngày sau tốt nghiệp, Tâm được thầy giáo trưởng khoa, PGS,TS. Trần Văn Tiến giới thiệu qua Viện Pasteur nộp hồ sơ xin việc. Sau đợt phỏng vấn và thử việc cùng 2 tân cử nhân khác chỉ còn Tâm lọt mắt xanh nhà tuyển trạch để ký hợp đồng. Công việc là sản xuất vắc-xin thương hàn.

Cảm kích tấm gương vượt lên hoàn cảnh và tinh thần đầy trách nhiệm cùng hiệu quả với công việc, vợ chồng tiến sĩ Ngọc – Bình động viên Lê Minh Tâm tiếp tục theo học chương trình thạc sĩ và quyết định tài trợ toàn bộ học phí, nhận hướng dẫn đề tài luận văn. Sau 8 tháng ôn luyện, Tâm trúng tuyển khóa đào tạo thạc sĩ khóa 27 của Trường Đại học Đà Lạt. Ở Viện Pasteur, làm việc đến năm thứ 3, đối diện với nhiều khó khăn, từ tác động của đại dịch COVID-19 đối với xã hội đến gia cảnh vừa làm anh, vừa làm cha và mẹ để nuôi em trai học đại học, Tâm quyết định thôi việc để đi làm ngoài. Mục đích là thu nhập và linh động về thời gian, vừa để quyết hoàn thành học thạc sĩ vừa lo cho em. Kỹ sư Sinh học Lê Minh Tâm làm nhiều nghề: sửa chữa máy vi tính, dạy học thêm ban đêm cho học sinh lớp 11 lớp 12; ai gọi dọn dẹp nhà cửa, ai có nhu cầu chở hàng có Tâm đáp ứng… Tháng 11 năm 2020, Lê Minh Tâm bảo vệ xuất sắc luận văn thạc sĩ với đề tài “Kết hợp phân biệt chỉ thị phân tử truyền thống và chỉ thị phân tử thế hệ mới trong nghiên cứu phân loại các loài sâm ở Việt Nam”, đạt vị thứ thủ khoa với 8,70 điểm.

Với giấy xác nhận tốt nghiệp thạc sĩ, Tâm bước vào hành trình đi tìm việc lại. Cuối tháng 3/2022, Viện Pasteur gọi lại, vốn đã quen việc, được tạo điều kiện tu nghiệp nước ngoài trước đó, Tâm quyết định xin trở lại hợp đồng, dĩ nhiên thu nhập chưa thể đáp ứng nhu cầu. Minh Tâm cho rằng, công việc thuộc lĩnh vực chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cộng đồng, cũng là sự tiếp nối sợi dây thiện lành của người Phật tử nhiều năm làm từ thiện. Ở đó, Tâm vừa được tiếp cận với khoa học tiên tiến vừa được học hỏi nhiều kinh nghiệm của các chuyên gia đi trước. Môi trường giúp em tiếp tục giữ ngọn lửa đam mê nghiên cứu khoa học được truyền từ thầy Ngọc, cô Bình mà Tâm mãi tri ân. Trong tiếng gió rít của đại ngàn tôi vẫn nghe rõ tâm sự nơi Lê Minh Tâm: “Năm nay em còn nhận được những tín hiệu tích cực, tốt nghiệp thạc sĩ, công việc không còn long đong bấp bênh và càng vui là tuần sau em trai nhận bằng tốt nghiệp đại học loại Khá…”.

Tôi đề xuất Tâm đúc kết thành công để chia sẻ cho thế hệ trẻ. Thạc sĩ Lê Minh Tâm cho rằng, cần 3 yếu tố quan trọng nhất: mục tiêu, lựa chọn được người hướng dẫn, cố vấn và động lực của bản thân. Khi đạt thành công nào đó cần tránh “hiệu ứng toàn năng” và giữ cho được niềm đam mê để góp phần gì đó cho cộng đồng cũng như thỏa được nhu cầu chính đáng của cá nhân và gia đình.

MINH ĐẠO